Vlierbessenfeest

4 October 2013

Onze Berghuthangt er vol mee: vlierbessen! Wat je kun ermee doen?

Van de bloesems maakte ik afgelopen voorjaar vlierbloesemwater door de vlierbloesems in water te laten trekken.En wist je dat je van de bladeren van de vlier thee kunt maken? Van de vlierbessen maak ik veelal vlierbessensap: alle Berghutgasten die bij ons een ijstoetje krijgen, krijgen dit met warme vlierbessensap/saus erover! Lekker, puur én heel gezond. Hieronder lees je hoe je sap en jam kunt maken.

PS: Vlierbessen kun je niet zo eten: ze zijn giftig [je kunt er misselijk van worden met braken tot gevolg]. Als je ze kookt, kook je het gif eruit en helpt de sap tegen verkoudheid, griep en keelpijn.

Vlierbessensap of – saus maken

Met een schaar knip je de trossen vlierbessen af.
Je wast de bessen goed en kookt ze op de tros een minuut of 20 in een pan met een klein laagje water.
Roer de bessen af en toe even om, zodat ze allemaal de kans krijgen om gaar te worden.
Als de bessen al aardig borrelen in hun eigen sap én de bessen opengebarsten zijn, haal je de pan van het vuur.
Zorg voor een andere pan waar een vergiet op past en giet de pan met gekookte vlierbessen in het vergiet.
Zorg voor mogelijk sap door de vlierbessenpulp even goed uit te laten druppelen.
Laat de vlierbessensap een afkoelen.
Ik verdeel de pure vlierbessensap altijd over lege plastic slagroomflesjes, die ik eerst nog even met met kokend water uitspoel en laat uitdruipen. Op deze manier kan ik het sap gemakkelijk invriezen”.
Als ik de sap nodig heb, haal ik het flesje tijdig uit de diepvries zodat de sap kan ontdooien.
De pulp kun je weggooien.

Als ik de vlierbessensap wil gebruiken voor in de yoghurt of voor over het ijs, warm ik de sap op in een pannetje.
Als het kookt, doe ik er een klein beetje geleisuiker in en een beetje maizena om het iets dikker te maken. Ik probeer zo min mogelijk suiker te gebruiken.
De warme vlierbessensap is heerlijk over vanille-ijs, door yoghurt of kwark.

*Door veel suiker toe te voegen aan de sap, kun je het lang bewaren. Omdat ik geen suiker in de sap verwerk, vries ik de sap in om ‘m ook zonder suiker lang houdbaar te maken. Invriezen is superhandig als je veel sap hebt gemaakt. Je kunt er dan de hele winter gezond mee door!

Vlierbessenjam maken

Benodigdheden:

1 kilo vlierbessen
1 kilo geleisuiker of halvageleisuiker [=minder zoet]
4 jampotten
eventueel een eetlepel citroensap

Bereiding:

Nadat je de rijpe vlierbessen hebt geplukt, rits je ze allemaal met een vork, zodat er geen takjes meer aan de besjes zitten [ehm, dit is best veel werk…]
Je wast de besjes goed met water.
Je kookt de vlierbessen minstens 10 minuten en laat het daarna even helemaal afkoelen.
Daarna breng je het met de geleisuiker* op matig vuur weer aan de kook en je roer regelmatig even. Laat het geheel nu nog 4 minuten koken en roer regelmatig.
Je kunt het geheel van het vuur halen.
Zorg dat de jampotten goed schoon zijn, want Jam blijft langer houdbaar in goed schone potten. Dat doe je door de potten en deksel uit te spoelen met kokend water en op z’n kop op schoon keukenpapier of een schone dubbelgevouwen handdoek te laten drogen.
Vul de potten met de hete jam tot aan de rand, doe de deksel er direct op en laat ze 5 minuten op de kop laten staan**.
Zet de potten na 5 minuten weer rechtop en laat de jam afkoelen.
Maak de potten aan de buitenkant schoon. en je kunt er een etiket opplakken met de naam van de jam en de datum van de bereidingsdag.
Bewaar de potten op een koele, droge plaats, dan kunnen ze ongeveer een jaar goed blijven. Aangebroken potten bewaar je in de koelkast.

*Geleisuiker is suiker met pectine – een natuurlijk plantaardig bindmiddel – dat ervoor zorgt dat je minder suiker nodig hebt om de jam wat dikker te laten worden.

** Door de hitte van de jam wordt de overtollige lucht wordt uit de pot geduwd. Op deze manier kun je de jam langer bewaren.

Vlierbessenjam zonder suiker
Voor als je een vlierbessenjam zonder suiker wilt maken:

Volg de bereiding zoals hierboven, maar voeg in plaats van de geleisuiker 200 ml. diksap toe.
Om de jam te verdikken, kun je nog wat plantaardig bindmiddel als agar ager o f maizene gebruiken.

Geniet van het vlierbessenfeest!